Test HIV
CÁC XÉT NGHIỆM PHÁT HIỆN HIV-AIDS
Tổng quan về HIV và các xét nghiệm nhanh
HIV-AIDS đang là một trong những bệnh truyền nhiễm quan trọng trong cuộc sống chúng ta. HIV dễ dàng lây lan khi ta tiếp xúc với với máu, dịch tiết của người nhiễm hay quan hệ tình dục không an toàn cũng như từ mẹ sang con. HIV làm cơ thể con người suy yếu, dễ dàng bị tấn công bởi các vi trùng khác dẫn đến chất lượng cuộc sống giảm đi đáng kể. Việc phát hiện sớm để điều trị kịp thời và tránh lây lan trở nên vô cùng ý nghĩa nếu chẳng may chúng ta nhận ra mình có nguy cơ nhiễm phải. Bài viết hôm nay xin chia sẻ đến mọi người các thông tin hữu ích về những xét nghiệm HIV đang được sử dụng, sẵn có và dễ dàng tiếp cận.
Trước tiên, hãy cùng nhau tìm hiểu về đôi nét về con vi rút này!
HIV là một loại sinh vật vô cùng nhỏ bé, có cấu tạo rất đơn giản gồm một vỏ bao bên ngoài và một nhân hay lõi bên trong chứa bộ gen đặc trưng riêng cho mình.
Khi chúng xâm nhập vào cơ thể con người, chúng được xem là một tác nhân, một nguyên nhân gây hại mà cơ thể chúng ta phải phản kháng lại, vì vậy y học gọi nó là kháng nguyên. Song song đó, cơ thể chúng ta sẽ sinh ra các chất sinh học để tiêu diệt, để kháng lại nó và y
học gọi các chất này là kháng thể. Các xét nghiệm hiện nay được dùng để phát hiện HIV chủ yếu dựa vào việc tìm các kháng nguyên hay kháng thể xuất hiện trong máu, dịch tiết, nước tiểu,…và được chia làm hai loại sau:
❏Loại dựa vào kháng thể-là chất do cơ thể ta tạo ra, được gọi là xét nghiệm gián tiếp gồm test nhanh HIV và phương pháp ELISA.
❏Loại dựa vào kháng nguyên-thành phần vi rút, được gọi là xét nghiệm trực tiếp gồm đo tải lượng HIV và tìm kháng nguyên p24.
Mỗi loại xét nghiệm được thực hiện ra sao, vào thời điểm nào và ưu nhược điểm từng loại sẽ được giải thích chi tiết đến các bạn trong phần tiếp theo đây➺➺➺
Khi nào một người nên làm xét nghiệm HIV
CDC Hoa Kỳ khuyến nghị xét nghiệm HIV nên được làm thường xuyên cho người từ 13 đến 64 tuổi ở tất cả các cơ sở chăm sóc sức khỏe, cho tất cả phụ nữ trong thời kỳ mang thai và trẻ được sinh ra từ người mẹ bị HIV. Vì vậy, xét nghiệm HIV hiện nay là một phần của chương trình chăm sóc y tế cộng đồng, tương tự như các xét nghiệm tầm soát các bệnh khác
Tuy nhiên, ở Việt Nam chúng ta, xét nghiệm này ngoài thực hiện thường quy cho phụ nữ mang thai và những trẻ sơ sinh có mẹ bị HIV thì chỉ khi bản thân một người nhận ra mình có nguy cơ bị nhiễm bệnh như quan hệ tình dục không an toàn, tiếp xúc với máu hay dịch của người nhiễm, giẫm phải bơm kim tiêm,…hay khi bác sĩ thăm khám ghi ngờ các triệu chứng liên quan HIV/AIDS thì sẽ được đề nghị làm xét nghiệm.
Chúng ta có thể mua các xét nghiệm HIV nhanh tại các hiệu thuốc và tự thực hiện tại nhà hoặc đến xét nghiệm tại cơ sở y tế thì các bác sĩ sẽ tư vấn trước và sau khi có kết quả, yêu cầu chúng ta ký giấy đồng ý và mọi thông tin cá nhân sẽ được giữ kín.
Nên đi xét nghiệm càng sớm càng tốt, chúng ta sẽ không thể biết liệu mình có bị nhiễm hay không nếu cứ mãi lo sợ và không đi kiểm tra. Việc sợ hãi và chần chừ sẽ khiến số lượng virus trong cơ thể ngày càng nhiều thêm, chậm trễ điều trị sẽ gây tác hại cho cả bản thân và mọi người xung quanh.Nhưng nếu phát hiện sớm, với việc uống thuốc kháng virus mỗi ngày, chúng ta sẽ có cuộc sống bình thường, tuổi thọ ngang bằng với mọi người và thậm chí phụ nữ vẫn có thể mang thai, sinh con.
Xét nghiệm kháng thể HIV
HIV sở hữu nhiều cấu trúc độc đáo trên bề mặt và bên trong lõi virus. Khi một người nào đó bị nhiễm HIV, cơ thể của họ sản xuất các chất được thiết kế để đánh dấu vi rút nhằm giúp hệ thống miễn dịch loại bỏ nó. Chúng được gọi là kháng thể, tuy nhiên những kháng thể HIV này không loại bỏ được vi rút, nhưng sự hiện diện của chúng đóng vai trò như một dấu hiệu cho thấy một người bị nhiễm HIV. Xét nghiệm kháng thể HIV là xét nghiệm được sử dụng phổ biến nhất để xác định xem ai đó có bị nhiễm HIV hay không.
Xét nghiệm nhanh tìm HIV
- Xét nghiệm nhanh: đây là phương pháp có thể thay thế nhiều phương pháp khác với độ chính xác như nhau. Trong khi xét nghiệm máu khác thông thường mất đến 01 – 02 tuần mới nhận được kết quả thì xét nghiệm nhanh chỉ mất khoảng 20 phút.
- Với xét nghiệm sàng lọc nhanh này, thường được thực hiện bằng máu từ vết chích ngón tay hoặc với dịch miệng.
- Cả xét nghiệm máu và dịch miệng đều cho kết quả dự đoán chính xác đến 99,9% rằng không có nhiễm HIV. Nhưng vì nồng độ kháng thể HIV trong máu cao hơn, nên xét nghiệm dịch miệng có khả năng bỏ sót HIV (chính xác 91,7%) hơn trong máu (chính xác 99,7%). Do đó, dùng dịch miệng có thể bỏ sót HIV ở khoảng 1/10 người, đặc biệt nếu được thực hiện ngay sau khi nhiễm bệnh. Với hai hình thức xét nghiệm trên, người thử chỉ cần chờ từ 15-20 phút sẽ biết được kết quả.
Xét nghiệm bằng cách lấy máu đầu ngón tay
Bộ dụng cụ bao gồm:
1 que thử, 1 lọ dung dịch đệm và 1 kim chích máu đầu ngón tay.
- Cách tiến hành xét nghiệm như sau:
➻Bước 1: Sát trùng đầu ngón tay định chích máu
➻Bước 2: Dùng kim chích máu chích dứt khoát lên đầu ngón tay đã sát trùng.
➻Bước 3: Nhỏ giọt máu vừa chích lên đầu que thử. Nhỏ dung dịch đệm lên và đợi phản ứng. Kết quả sẽ thu được trong 15-60 phút, ngoài thời gian này kết quả sẽ không còn chính xác.
- Cách đọc kết quả:
- Chỉ 1 vạch có chữ C là kết quả âm tính.
- Có 2 vạch thể hiện kết quả có phản ứng, cần đến cơ sở y tế để xét nghiệm lại một cách chính xác nhất.
- Trong trường hợp que thử không hiện vạch nào hoặc hiện vạch T mà không hiện vạch C, bộ que thử đã bị lỗi, nên dùng bộ que thử khác để làm lại.
Xét nghiệm bằng cách lấy dịch miệng
★Lưu ý đây là dịch phết xung quanh nướu răng, không phải nước bọt
Bộ dụng cụ xét nghiệm có:
1 que thử, 1 lọ dung dịch đệm và 1 giá đựng dung dịch đệm.
- Cách tiến hành xét nghiệm như sau:
➻Bước 1: Mở bao chứa lọ dung dịch đệm, mở nắp, giá đỡ và mở bao chứa que thử. Lưu ý không chạm tay vào phần phết mẫu.
➻Bước 2: Lấy mẫu dịch miệng bằng cách ấn mạnh phần phết mẫu vào nướu răng và quệt dọc nướu hàm trên 1 lần, quệt dọc nướu hàm dưới 1 lần.
➻Bước 3: Cắm đầu có vùng phết mẫu của que thử vào trong ống nghiệm cho đến khi chạm đáy ống nghiệm. Người tự xét nghiệm sẽ chờ đọc kết quả sau 20 phút. Không đọc kết quả sau 40 phút vì khi đó kết quả không còn chính xác.
- Cách đọc kết quả:
- Chỉ 1 vạch có chữ C là kết quả âm tính.
- Có 2 vạch thể hiện kết quả có phản ứng, cần đến cơ sở y tế để xét nghiệm lại một cách chính xác nhất.
- Trong trường hợp que thử không hiện vạch nào hoặc hiện vạch T mà không hiện vạch C, bộ que thử đã bị lỗi, nên dùng bộ que thử khác để làm lại.
Một số loại test nhanh HIV phổ biến trên thị trường
OraQuick, FaStep, HIV Mylan HIV Self Test, BioSURE,… là một trong số rất nhiều sản phẩm được bán trên thị trường mà bạn có thể dễ dàng mua được với giá phải chăng.
*Sơ lược về xét nghiệm BioSURE
- Xét nghiệm BioSURE đã được các chuyên gia châu Âu chấp thuận và gần đây được WHO thông qua là một xét nghiệm chúng ta có thể tự thực hiện tại nhà. Đây là một xét nghiệm dễ thực hiện và có độ chính xác cao.
- Xét nghiệm sẽ lấy một ít máu ở đầu ngón tay, ít hơn 10 lần so với lượng máu được lấy khi xét nghiệm tại trung tâm y tế.
- Xét nghiệm máu có khả năng phát hiện HIV cao hơn so với xét nghiệm dịch miệng, vì thế, xét nghiệm HIV tại nhà bằng cách lấy máu sẽ đáng tin cậy hơn.
- Xét nghiệm rất dễ sử dụng: dụng cụ thử có một đầu chứa kim nhỏ màu hồng giúp chúng ta lấy máu từ mặt bên ngón tay.
- Cho kết quả nhanh chóng: thời gian tối đa là 15 phút để có kết quả từ khi lấy máu.
- Độ chính xác là 99,7%, điều này có nghĩa là bộ xét nghiệm cho kết quả chính xác ở 997 lần trên 1.000 lần thử.
- Nếu kết quả dương tính với HIV khi xét nghiệm tại nhà bằng bộ dụng cụ BioSURE thì chúng ta cần làm thêm các xét nghiệm khác để kiểm tra lại.
Hướng dẫn cách đọc kết quả xét nghiệm HIV
Trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính
- Liên hệ bác sĩ ngay lập tức để được hướng dẫn cách làm kìm hãm sự phát triển của vi rút. Thông thường bác sĩ sẽ làm nhiều xét nghiệm khác để xác định lại kết quả và đánh giá mức độ phát triển của vi rút trong cơ thể chúng ta.
- Ngưng mọi hoạt động gây hại tới hệ miễn dịch như hút thuốc, dùng ma túy, uống rượu bia quá mức hay ăn uống không lành mạnh.
- Làm thêm các xét nghiệm để tìm các bệnh lây qua đường tình dục vì khi HIV đã xâm nhập vào cơ thể, có nguy cơ các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng sẽ đồng thời xuất hiện. Do HIV làm suy yếu hệ miễn dịch nên người có kết quả HIV dương tính cần được hỗ trợ nhiều hơn để chống lại các bệnh khác.
- Nên nói cho những người đã, đang và sẽ quan hệ tình dục với bạn biết về bệnh tình của mình và khuyên họ nên đi xét nghiệm, nếu phát hiện bệnh thì vẫn có thể điều trị kịp thời. Nếu có ý định quan hệ tình dục, hãy sử dụng bao cao su trong mỗi lần quan hệ để tránh lây nhiễm bệnh cho người khác.
- Một số phòng khám chuyên về HIV và AIDS cung cấp dịch vụ tư vấn hoặc chúng ta có thể liên lạc với các nhóm hỗ trợ người nhiễm HIV. Đây là môi trường lành mạnh, phù hợp để chia sẻ lo lắng và giải đáp thắc mắc nhằm giúp người nhiễm vượt qua mặc cảm cá nhân
Trường hợp kết quả xét nghiệm âm tính
- Nếu kết quả âm tính, bạn có thể thực hiện các bước để bảo vệ mình khỏi HIV, bao gồm thực hành tình dục an toànvà dùng thuốc được gọi là dự phòng trước phơi nhiễm ( PrEP )-PrEP là viết tắt của từ dự phòng trước phơi nhiễm. Đó là viên thuốc bạn có thể uống khi không nhiễm HIV , nó giúp HIV không thể xâm nhập vào cơ thể bạn và lây lan. Thuốc PrEP được bán dưới tên Descovy hoặc Truvada , là sự kết hợp của hai loại thuốc – tenofovir và emtricitabine. Bạn cần dùng thuốc PrEP đều đặn một lần mỗi ngày.
- Ngay cả khi kết quả xét nghiệm cho thấy bạn an toàn, bạn tình của bạn vẫn có thể nhiễm vi rút và sau đó lây sang cho bạn, do đó họ cũng nên xét nghiệm để kiểm tra.
❃Một điểm cần lưu ý là có thể bạn đang trong giai đoạn sơ nhiễm
Có thể mất đến 6 tháng để cơ thể chúng ta tạo kháng thể đầy đủ, giai đoạn cửa sổ hay còn gọi là giai đoạn sơ nhiễm kéo dài từ 6 tuần đến 3 tháng sau khi phơi nhiễm với vi rút. Sau thời gian “cửa sổ”, cơ thể bắt đầu sản xuất kháng thể, lúc này xét nghiệm mới phát hiện được bệnh. Nếu từ lúc bị phơi nhiễm đến khi làm xét nghiệm dưới 3 tháng, nếu chúng ta có kết quả âm tính thì nên làm lại xét nghiệm sau 6 tháng để chắc rằng không bỏ sót bệnh.,
Có thể đến trung tâm xét nghiệm hoặc sử dụng dịch vụ lấy máu xét nghiệm HIV tại nhà
Nếu không tự tin khi tự xét nghiệm tại nhà, bạn có thể đến các trung tâm y tế hoặc sử dụng dịch vụ lấy máu xét nghiệm HIV tại nhà. Hiện nay thông tin cá nhân của bạn đều sẽ được giữ bí mật. Còn nếu bạn e ngại khi đến cơ sở y tế vì có thể gặp người quen hay không muốn ai biết về việc bị nhiễm bệnh của bản thân thì có thể dùng các xét nghiệm nhanh tại nhà trước.
❃ Sau đây là một số ưu và nhược điểm của việc tự kiểm tra nhanh tại nhà và đến các cơ sở y tế
xét nghiệm HIV tại nhà (Tự kiểm tra nhanh)
Ưu điểm
- Xét nghiệm tại nhà có thể giúp mọi người tự kiểm soát nguy cơ nhiễm HIV và giúp họ vượt qua sự kỳ thị về HIV. Nếu bạn cảm thấy ngại ngùng khi đi đến phòng khám xét nghiệm HIV, xét nghiệm tại nhà có thể được cân nhắc vì tính riêng tư và dễ dàng thực hiện.
- Xét nghiệm tại nhà đang trở nên phổ biến hơn với sự ra đời của các xét nghiệm tầm soát bệnh lây nhiễm qua đường tình dục
Nhược điểm
- CDC nhận thấy rằng độ chính xác của xét nghiệm nhanh tại nhà thấp do người thực hiện thiếu kinh nghiệm và mắc dễ mắc sai lầm trong các thao tác.
- Xét nghiệm tại nhà có thể nguy hiểm đối với những người đang điều trị HIV và muốn xác nhận lại tình trạng bệnh của mình. Nếu kết quả xét nghiệm của họ trở lại là âm tính, họ có thể tự ngừng điều trị bằng thuốc kháng vi rút. Tổ chức Y tế Thế giới đã đưa ra khuyến cáo rằng những người đang điều trị bằng thuốc kháng vi rút không nên tự dùng các bộ xét nghiệm nhanh tại nhà.
- Những người làm xét nghiệm tại nhà không có sự hỗ trợ ngay lập tức và đáng tin cậy, chẳng hạn như chuyên gia chăm sóc sức khỏe, để hỗ trợ trong quá trình kiểm tra.
xét nghiệm HIV tại cơ sở y tế
Ưu điểm
- Xét nghiệm nhanh tại cơ sở y tế cung cấp cho bệnh nhân các nguồn thông tin họ cần trong khi chờ đợi kết quả xét nghiệm, giúp họ có cơ hội tìm hiểu thêm về lây nhiễm HIV và các biện pháp phòng ngừa.
- Đến phòng khám và gặp bác sĩ cho phép bệnh nhân hỏi các chuyên gia y tế các thông tin chính xác về HIV và tìm hiểu thêm về tình trạng sức khỏe của mình.
- Độ nhạy và độ chính xác của các phương pháp xét nghiệm cao hơn so với khi tự thực hiện các bằng các bộ xét nghiệm nhanh tại nhà.
- Các xét nghiệm tại phòng khám, được thực hiện bởi một chuyên gia chăm sóc sức khỏe, chính xác hơn và ít có khả năng xảy ra sai sót hơn.
Nhược điểm
- Bảo quản hoặc thu thập mẫu không đúng cách có thể dẫn đến kết quả xét nghiệm không chính xác
Xét nghiệm HIV bằng phương pháp ELISA
Xét nghiệm EIA hay ELISA. Đây là loại xét nghiệm HIV phổ biến, thường mất 2 tuần để lấy kết quả. Xét nghiệm thường được thực hiện tại phòng xét nghiệm ở một cơ sở y tế, chúng ta sẽ được lấy một mẫu máu và cho vào một dung dịch chuyên dụng để tìm sự phản ứng của máu với các thành phần của vi rút có sẵn trong dung dịch xét nghiệm.
Nếu một người đã bị nhiễm HIV, các kháng thể trong huyết thanh sẽ liên kết với các cấu trúc của HIV và có thể đo được mức độ liên kết này. Tương tự như các xét nghiệm nhanh tại nhà, nếu kết quả dương tính thì bệnh nhân khả năng cao đã nhiễm HIV hay nếu âm tính thì sau đó vẫn cần tiếp tục làm thêm các xét nghiệm để khẳng định.
Xét nghiệm Western Blot: đây thường là xét nghiệm tiếp theo được thực hiện nếu xét nghiệm ELISA hay test nhanh tại nhà có kết quả dương tính. Nếu cả hai xét nghiệm đều cho kết quả dương tính thì người đó chắc chắn nhiễm HIV. Trong một số trường hợp đặc biệt, xét nghiệm ELISA có thể cho kết quả dương tính sai. Khi đó, Western Blot sẽ cho ra kết quả âm tính.
Xét nghiệm HIV kháng nguyên/ kháng thể( Ag/ Ab )test nhanh.
Xét nghiệm HIV Ag/Ab là gì
Đây là phương pháp tìm HIV bằng cách tìm ra một loại cấu trúc đặc trưng của vi rút được gọi là kháng nguyên p24, sẽ được phát hiện trong máu ngay cả trước khi các kháng thể bắt đầu xuất hiện. Tuy nhiên thay vì chỉ xét nghiệm tìm cấu trúc p24 đơn thuần, xét nghiệm này kết hợp cả việc tìm các kháng thể để tăng khả năng phát hiện HIV, đặc biệt là trong giai đoạn đầu của phơi nhiễm- khi cơ thể chưa tạo ra kháng thể hoàn chỉnh. Điều này cho thấy thấy nó vượt trội hơn bất cứ loại xét nghiệm test nhanh nào.
Các xét nghiệm kháng nguyên/ kháng thể được khuyến khích thực hiện trong các cơ sở y tế và hiện đã trở nên phổ biến ở khắp nơi. Xét nghiệm này có thể phát hiện nhiễm HIV từ 18-45 ngày sau khi phơi nhiễm. Các xét nghiệm được thực hiện với máu từ tĩnh mạch hoặc từ vết chích ngón tay.
Xét nghiệm HIV Ag/Ab nhanh được thực hiện sớm nhất là từ tuần thứ 3 trở đi kể từ thời điểm nghi ngờ nhiễm HIV sẽ cho kết quả chính xác khá cao. Các xét nghiệm có thể nhanh chóng được thực hiện với một chích ngón tay và mất khoảng 30 phút hoặc ít hơn để có kết quả.
Xét nghiệm HIV Ag/ Ab test nhanh có chính xác không
Test nhanh HIV Ag/Ab có đặc điểm là khả năng phát hiện HIV cao và khả năng bỏ sót người nhiễm thấp. Khả năng phát hiện cao là nhờ nó phản ứng với tất cả các cấu trúc bệnh tương tự như HIV nên rất có thể cho kết quả dương tính với các vi rút khác không phải HIV. Nhưng cũng chính vì thế mà nó sẽ không có trường hợp người bệnh thật sự khi xét nghiệm cho ra kết quả âm tính. Vì vậy mà nếu như kết quả nhận được sau khi test nhanh là âm tính, người làm xét nghiệm có thể hoàn toàn yên tâm rằng mình không nhiễm HIV.
Nếu như nhận được kết quả dương tính thì bạn cũng không nên quá lo lắng vì như trên đã nói, có thể đó là kết quả “dương tính giả”. Người không có kháng nguyên P24 của vi rút HIV mà vẫn cho kết quả xét nghiệm là dương tính, đây chính là nhược điểm của phương pháp này. Người nghi ngờ lây nhiễm HIV sẽ cần thực hiện những xét nghiệm chuyên sâu hơn để thu được kết quả chính xác nhất.
Phương pháp xét nghiệm HIV Ag/Ab có thể giúp phát hiện tới 90% trường hợp lây nhiễm cấp tính và mới lây nhiễm HIV ở giai đoạn đầu của bệnh. Trong khi phương pháp xét nghiệm HIV cũ chỉ có thể phát hiện người nhiễm nhanh nhất là từ tháng thứ 3 và từ tháng thứ 6 trở đi thì kết quả mới đáng tin cậy, nguyên nhân thường trong những tuần đầu tiên thì kháng thể này chưa xuất hiện nên phương pháp cũ này rất khó phát hiện.
Phương pháp xét nghiệm HIV Ag/Ab được rất nhiều cơ sở y tế và bệnh nhân ưu tiên lựa chọn. Nếu áp dụng cho phụ nữ mang thai, người mẹ sẽ được bắt đầu điều trị khi vừa phát hiện bệnh để có thể ngăn chặn virus nhiễm vào bào thai và gây bệnh sang cho bé.
Xét nghiệm HIV Combi PT có giống xét nghiệm HIV Ag/ Ab combo không
ét nghiệm HIV Combi PT là gì
Phương pháp xét nghiệm HIV combi PT là phương pháp xét nghiệm HIV thế hệ thứ 4 sử dụng kỹ thuật hiện đại được gọi là “nguyên lý miễn dịch điện hóa phát quang”, có thể phát hiện trong huyết thanh (trong máu) đồng thời kháng thể chống lại virus HIV và kháng nguyên P24 (một thành phần trong cấu tạo lõi của virus HIV). Xét nghiện này cho phép phát hiện sự hiện diện của virus HIV trong cơ thể sớm nhất hiện nay, chỉ 28 ngày từ thời điểm nghi ngờ bị phơi nhiễm.
Có thể nói xét nghiệm HIV Combi PT và xét nghiệm HIV Ag/ Ab combo là hai phương pháp xét nghiệm có chức năng như nhau, chủ yếu khác nhau về tên gọi và được xem là loại xét nghiệm nhanh tốt nhất hiện nay.
Xét nghiệm đo tải lượng vi rút HIV
Đây là phương pháp cho biết mức độ vi rút thực tế trong máu, cần dùng đến máy móc hiện đại và người làm phải là nhân viên y tế được đào tạo chuyên sâu. Xét nghiệm không chỉ cho biết một người có bị nhiễm HIV hay không mà còn có thể cho biết có bao nhiêu vi rút có trong một đơn vị máu (được gọi là xét nghiệm tải lượng vi rút HIV). Mặc dù có thể phát hiện HIV sớm hơn so với các loại xét nghiệm khác, nhưng đo tải lượng vi rút rất đắt tiền và không được sử dụng thường xuyên để sàng lọc trong cộng đồng như các xét nghiệm nhanh.
Xét nghiệm thường được khuyên dùng cho người gần đây có phơi nhiễm nguy cơ cao hoặc có khả năng phơi nhiễm và có các triệu chứng sớm của nhiễm HIV.
Thời gian sớm nhất mà xét nghiệm này có thể phát hiện HIV là từ ngày 10-33 ngày sau khi phơi nhiễm.
Các xét nghiệm được tiến hành bằng cách lấy máu từ tĩnh mạch rồi cho vào một ống dung dịch chuyên dụng và sau đó được gửi đến phòng thí nghiệm để thực hiện. Có thể mất vài ngày mới có kết quả.
Xét nghiệm ngoài để khẳng định liệu một người có nhiễm HIV hay không thì còn dùng để theo dõi đáp ứng với điều trị. Đặc biệt đây là xét nghiệm duy nhất dùng cho trẻ dưới 18 tháng tuổi, thường là con của cha mẹ bị nhiễm.
VII> Xét nghiệm HIV bằng phương pháp đếm tế bào (CD4 Fascount)
Tế bào T-CD4+ là một loại tế bào máu quan trọng và có ý nghĩa trong việc theo dõi tiến triển của bệnh HIV. Đây là loại tế bào có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của vi trùng khác.
Tuy nhiên, các tế bào CD4 này lại là mục tiêu để vi rút HIV xâm nhập và sinh sôi, sau đó chúng sẽ phá hủy tế bào nên việc theo dõi số lượng tế bào này tăng hay giảm cho ta biết bệnh đang ở giai đoạn nào cũng như việc đáp ứng với điều trị.
Xét nghiệm được chỉ định cho các bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch, bệnh nhân HIV/AIDS đang điều trị thuốc kháng vi rút. Cách thức tiến hành phức tạp, đòi hỏi người làm xét nghiệm phải có chuyên môn cao, trang thiết bị hiện đại. Thời gian trả kết quả thường 90 phút sau khi nhận mẫu máu.
Hiện nay, theo quy định của Bộ Y tế, bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS cần được theo dõi định kỳ bằng xét nghiệm đếm tế bào T-CD4 để có chỉ định can thiệp kịp thời.
Kết quả
– Giá trị bình thường: 600 – 1000 tế bào/uL.
– Giá trị bất thường:
+ Số lượng tế bào CD4+ lớn hơn 350 nhưng nhỏ hơn 500 tế bào/uL đồng nghĩa với việc hệ miễn dịch bắt đầu suy yếu.
+ Số lượng tế bào CD4+ nhỏ hơn 350 tế bào/uL cho thấy hệ miễn dịch và nguy cơ mắc nhiễm trùng cơ hội.
+ Số lượng tế bào CD4+ nhỏ hơn 200 tế bào/uL cho thấy cơ thể mắc phải AIDS và có nguy cơ mắc nhiễm trùng cơ hội.
+ Số lượng tế bào CD4+ càng giảm sẽ có khả năng cao tiến triển thành AIDS.
☂☂☂Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản về các loại xét nghiệm HIV phổ biến hiện nay, hy vọng bạn đọc sẽ có thêm nhiều kiến thức hữu ích để bảo vệ bản thân cũng như những người xung quanh!
